رویت حق

💠 #رویت_حق：

🔹عن ابی عبداللّه علیه السلام، قال：
قلت له：أخبرنی عن اللّه عزّوجلّ هل یراه المومنون یوم القیامة؟ قال (ع)：نعم، و قد رأوه قبل یوم القیامة. فقلت:متی؟ قال(ع): حین قال لهم：((الستُ بربّکم قالوا بلی)). ثم سکت ساعة، ثم قال(ع):و إن المؤمنین لیرونه فی الدنیا قبل یوم القیامة، الست تراه فی وقتک هذا؟!..._الخ؛ (التوحید：ص144).

🔸ترجمه：به امام صادق (ع) گفتم：درباره خداوند بمن خبر ده که آیا مؤمنان در روز قیامت او را میبینند؟ فرمود：آری. و حتی پیش از روز قیامت او را دیده اند. گفتم：کی؟ فرمود：هنگامی که به آنان گفت：((آیا پروردگارتان نیستم؟)) گفتند：آری. آنگاه اندکی سکوت کرد و فرمود：مومنان پیش از قیامت، در دنیا هم او را میبینند آیا هم اکنون خدایت را نمیبینی؟!..._الخ.(مترجم：محمد علی سلطانی).
_______________________________________

🔰أقول：

🔹عالم آخرت باطن دنیاست؛ به این ترتیب چون باطن اصل و محیط، و ظاهر فرع و محاط است؛ لذا باید گفت：بدن در نفس و دنیا در آخرت است؛ پس هر کسی هم اکنون در قبر خویش است؛ و اگر جز این بود، از برای فراغت مخلَصین از حضور و محاسبه ی محشر آفاقی_که منصوص به نصّ کتاب اللّه است_ محمل صحیح بر نهج قویم و توجیه وجیهی وجود نمیداشت. فتحصّل ممّا سبق اینکه：((الدنیا فی الآخرة و الآخرة لمحیطة بالدنیا))؛(ینبوع الحیاة:ص273)؛ و این احاطه ی مافوق بر مادون و فنای مادون در مافوق، موجب چنان ظهوری در مظهر است که سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبداللّه الحسین علیه آلاف التحیة و الثناء، در نامه به بعضی چنین میفرمایند：((بسم اللّه الرّحمن الرّحیم...أما بعد، فکأنّ الدنیا لم تکن، و کأن الآخرة لم تزل، و السّلام.))؛ (کامل الزیارات：ص236). میابیم که：اولا آخرت از مقوله أین نیست تا جایی در بالا یا پایین عالم بتوان سراغش را گرفت؛ و در ثانی معدوم نیست تا در امتداد زمانی حادث شود؛ بلکه منطوی و مختفی و محیط به دنیاست. با اندک توجهی به آنچه تا کنون گذشت، روشن میشود که：قیامت کبرای آفاقی، ظرف ظهور حقایق است، نه حدوث آنها_چرا که حقایق معدوم نیستند تا نیاز به حدوثشان باشد_.

🔹از جمله اموری که قیامت ظرف ظهور آن است، مالکیّت و قهّاریّت حق متعال، و فنای تعیّنات و خلاصه هلاکِ مقیّدات است. بدینسان حقیقتِ مغفوله ای که قبل از ظهور قیامت و هم اکنون ثبوت دارد((کان اللّه و لم یکن معه شیء))است؛ چرا که نه تنها ((لم یولد)) است_جلّ شأنه_ بلکه ((لم یلد)) هم هست، و "لم یخرج عنه الشیء"؛(1).

🔹لهذا "یجب أن یکون وجوده اظهر الأشیاء عندنا"؛(2)، بر همین اساس："هر موجود امکانی، اول حق را ادراک مینماید و از ادراک حق به ذات خود علم پیدا مینماید"(3)؛ اما باید دانست که "إنّ العلم کالجهل قد یکون بسیطا و هو عبارة عن ادراک شیء مع الذهول(4) عن ذلک الإدراک و عن التصدیق بأن المدرک ماذا؟ و قد یکون مرکبا و هو عبارة عن ادراک شیء مع الشعور بهذا الإدراک و بأن المدرک هو ذلک الشیء."(5) و این غفلت از علم بسیط به حق متعال بجهت"ضعف عقولنا و انغماسها فی المادة و ملابستها الاعدام و الظلمات"(6) است. و علم مرکب به این امر تنها نصیب عارف شاهد(7) و یا فیلسوف مجهّز به جهاز برهان است؛ که عارف مترقی به ایمان شهودی است و فیلسوف، واصل به علم الیقین؛ چنانچه در روایت منقوله از محتّد العلوم و المعارف، حضرت امام جعفر صادق_عیله آلاف التحیّة و السّلام_رؤیت اینچنینی را _یعنی رؤیت بدون غفلتِ از ادراک را_ مخصوص مؤمنین دانسته اند.
__________________________
1_حکیم صهبا：ص38.
2_اسفار：ج1، ص91.
3_مشاعر：تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، ص117.
4_ذهول：نفس در ذهول ملکه اقتدار بر تصویر صور خیالیه را دارد، بدون اینکه افتقار به احساس جدید یا غیر آن داشته باشد.
5_اسفار:ج1، ص132_133.
6_اسفار：ج1، ص91.
7_هیچ یک از خواب و غشوه و خوف و تنویم مغناطیسی و توجه سلوک عرفانی و نظائر آنها برای تمثلات و مکاشفات و ادراکات فوق طور عقل موضوعیّت ندارد؛ و آنی که موضوعیّت دارد، انصراف از این نشأه طبیعت است. فافهم.(هزار و یک کلمه：کلمه572.).

💢دفترچه مجازی فی الحکمة
🌐 felhekmat.blog.ir

💢کانال فِی الحِکمَة
🆔 @felhekmat